Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017

ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΥΡΙΩΤΙΣΣΑ

Μόλις 4 χλμ., από την πόλη της Καστοριάς, στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου, είναι χτισμένη από το 1081 – 1118, η μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας.
Χτισμένη στα χρόνια του Αλέξιου Α’ Κομνηνού, η μονή προσέλκυε το θρησκευτικό ενδιαφέρον πολλών αξιωματούχων του Βυζαντίου. Άξια λόγου, είναι η τοποθεσία
του μοναστηριού αλλά και η διοίκηση του. Όσον αφορά την τοποθεσία, βρίσκεται σε σημείο όπου υπάρχει εύκολη πρόσβαση τόσο από την λίμνη όσο και από την
στεριά. Διοικιτικά η μονή είχε αξιόλογους αρχιμανδρίτες,
οι οποίοι εξασφάλιζαν με μεγάλη αμεσότητα την επικοινωνία της μονής με άλλους ασκητικούς τόπους της περιοχής καθώς και με την δυναμική παρουσία της σε όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η πόλη, μέσα στο πέρασμα των χρόνων. Γι’ αυτό και λέγεται πως ήταν τόπος στρατηγικής σημασίας με ουσιαστικό ρόλο σε όλες τις φάσεις της ιστορίας της Καστοριάς. Επιπλέον θα πρέπει να σημειωθεί πως  από τα πρώτα χρόνια της δρυσης της, μέχρι και σήμερα κατέχει σημαντικό ρόλο, τόσο στην θρησκευτική όσο και στην πνευματική ζωή του τόπου. Ως αναφορά, τον ζωγραφικό διάκοσμο του ναού, φαίνεται πως είναι επηρεασμένος από τις τεχνικές της ανατολικής μεσογειακής λεκάνης. Ο ρεαλισμός και η έντονη συγκινησιακή αποτύπωση των μορφών είναι από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της καλλιτεχνικής αυτής παράδοσης. Επιπλέον πρέπει να σημειώσουμε, πως οι τοιχογραφίες του ναού, στο καθολικό αλλά και στο νάρθηκα δεν είναι της ίδια περιόδου. Οι σημαντικότερες αναπαραστάσεις της μονής είναι η Σταύρωση και η κοίμηση της Θεοτόκου. Τέλος, θα πρέπει να τονίσουμε πως η μονή μετά το πέρας της τουρκοκρατίας είναι λεηλατημένη όπως και οι περισσότεροι ναοί στη χώρα μας, με έντονα σημάδια κυρίως στα πρόσωπα των αγίων. 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΥΜΠΕΛΙΔΙΚΗ

 Ο ναός που χαρακτηρίζει την πόλη της Καστοριάς, είναι αυτός της Παναγίας της Κουμπελίδικης. Ναός που θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα
μνημεία, στην περιοχή της Μακεδονίας. Χρονολογικά ο ναός τοποθετείται μεταξύ του 9ου και του 11ου αιώνα, με πιθανότερη ημερομηνία κατασκευής το 1020.
Χτισμένος σε ψηλό σημείο της ακρόπολης του βυζαντινού κάστρου, δίπλα από το τείχος και τους δύο πύργους του.
Η ονομασία της εκκλησίας που είναι αφιερωμένη στην Παναγιά, λέγετε πως στα χρόνια του Βυζαντίου είχε το προσωνύμιο Σκουταριώτισσα και Ακαταμάχητος.Επιγραφές που συναντώνται στον τρούλο και ορίζουν 
την ιδιότητα της Θεοτόκου, ως προστάτιδα των τειχών. Η ονομασία Κουμπελίδικη προέκυψε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και προέρχεται από την λέξη ‘κουμπές’
που σημαίνει τρούλος. Ο ναός αυτός είναι ο μοναδικός στην Καστοριά με τρούλο. Ο εσωτερικός διάκοσμος του ναού είναι πολύ καλής ποιότητας και χρονολογείται
μεταξύ του 1260 και 1280. μερικές από τις σημαντικές αγιογραφιές που κοσμούν το ναό είναι το Γενέσιο, τα Εισόδια και η Κοίμηση της Θεοτόκου, το Ύδωρ Ελέγξεως, η
Μνηστεία. Επίσης, αναπαρίσταται σε μία μοναδική  απεικόνηση, το σπανιότερο θέμα της ιστόρησης, η ανθρωπόμορφη παρουσίαση της Αγίας Τριάδας.
Κατά την διάρκεια όλων αυτών των αιώνων ο ναός ανακαινίσθηκε για πρώτη φορά τον 15ο αι., όπου και έγινε προσθήκη εξωνάρθηκα με νέα τοιχογράφηση,
τόσο στον εξωνάρθηκα όσο και σε τμήμα του εσωνάρθηκα και μέρος του εξωτερικού δυτικού τοίχου. Τον 17ο αι. ανακαινίσθηκε εκ νέου, με τοιχογραφίες που
σεβάστηκαν τις πρότερες περιόδους και κάλυψαν κενά τμήματα του ναού. Το 1940, κατά την διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, βομβαρδίστηκε ένα μέρος του
τρούλου, το οποίο αναστηλώθηκε το 1949. Κατά τα έτη 2002 – 2003, πραγματοποιήθηκε η μέχρι τώρα τελευταία συντήρηση των τοιχογραφιών και του ναού
γενικότερα. 

Τετάρτη 8 Μαρτίου 2017

ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ


Ο ναός του Αγίου Στεφάνου βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου του Αγίου Αθανασίου, κτισμένος σε σημείο μεταξύ των δύο παραδοσιακών συνοικιών του
Ντολτσού και του Απόζαρι. Η εκκλησία αυτή σύμφωνα με μαρτυρίες μελετητών και επιστημόνων χαρακτηρίζεται ως η αρχαιότερη στο σύνολο των βυζαντινών ναών της πόλης. Η  ανέγερση του ναού προσδιορίζεται στα μέσα του 9ου αι., ή το 900 το αργότερο.
Ο Άγιος Στέφανος είναι άλλος ένας ναός τρίκλιτης καμαροσκεπούς  βασιλικής με νάρθηκα. Το ιδιαίτερο και μοναδικό χαρακτηριστικό του ναού αυτού, στην περιοχή της Καστοριάς, είναι ο γυναικωνίτης, στον οποίο διαμορφώνεται το ασκηταριό, ένα μικρό παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Άννα. Τέλος, τα μονόλοβα και διαφορετικά παράθυρα, τόσο στο μέγεθος όσο και στο άνοιγμα των τόξων είναι ένα ακόμη γνώρισμα του ναού. Ως αναφορά την τοιχοποιία του ναού, είναι όμοια με εκείνη των υπολοίπων μνημείων της Βυζαντινής εποχής. Στις τοιχογραφίες του, εμφανίζονται κάποιες που θεωρούνται οι  αρχαιότερες του ελλαδικού χώρου. Μία από αυτές, απεικονίζει την Δευτέρα Παρουσία. Μοναδικό εικονογραφικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν η απεικόνιση των Αποστόλων, κάποιες ευαγγελικές σκηνές, καθώς και η προσωποποίηση των τριών ηλικιών του Ιησού, ως «Εμμανουήλ» , «Παντοκράτορ» και «Παλαιός των Ημερών». Κλείνοντας, πρέπει να κάνουμε λόγο για τις περιόδους ανακαίνισης του ναού, έτσι η πρώτη εκτιμάτε στα τέλη του 12ου αρχές του 13ου αι., και η επόμενη στις αρχές του 20ου όπου, ο ναός επαυξήθηκε με την προσθήκη εξωνάρθηκα. ι.